Odwiedź nas

ORTODOKSYJNA SYNAGOGA IM. MAŁŻONKÓW NOŻYKÓW

Synagoga im. Małżonków Nożyków Synagoga im. Małżonków Nożyków jest jedyną w Warszawie, która przetrwała bez większych uszkodzeń II Wojnę Światową. Dom modlitwy przy ulicy Twardej 6 powstał dzięki warszawskiemu kupcowi Zalmanowi Nożykowi i jego żonie Rywce. W 1892 roku małżonkowie kupili pustą parcelę, na której w ciągu 10 lat powstała synagoga w stylu romańskim z elementami ornamentyki bizantyjskiej i mauretańskiej, gdzie mogło pomieścić się łącznie aż 560 osób (obecnie 350).

Synagoga wzniesiona została na planie litery T z przedsionkiem nieco szerszym od głównego korpusu. Niektórzy dopatrują się tu nawiązania do prób zrekonstruowania wyglądu Świątyni Jerozolimskiej w oparciu o opisy jej konstrukcji zawarte w Księgach Królewskich. Uroczystość otwarcia bożnicy odbyła się 25 maja 1902 roku w święto Lag ba–Omer (18 dnia miesiąca Ijar 5662 roku według kalendarza żydowskiego). Po śmierci małżonków Nożyków – Zalmana w 1903 i Rywki w 1914 roku zgodnie z ich testamentem synagoga została nieodpłatnie przekazana Warszawskiej Gminie Żydowskiej. W zamian za utrzymywanie jej ze środków przekazanych przez ofiarodawców jej użytkownicy zobowiązani zostali do zachowania jej pełnej nazwy, a także odmawiania w czasie świąt modlitwy El Male Rachamim za fundatorów. Urodziny bożnicy do dzisiaj obchodzone są właśnie w okolicach święta Lag ba-Omer.

W czasie wojny Synagoga została zdewastowana i uszkodzona, ale jej konstrukcja nie zawaliła się. Dzięki temu po prowizorycznej odbudowie w roku 1951 mogli się tu znowu spotykać i modlić Żydzi powracający po wojnie do Warszawy. Po wydarzeniach marca 1968 roku synagoga została znowu zamknięta. Ponownie otwarto ją dopiero 18 kwietnia 1983 roku. Po sześcioletnim remoncie oddano ją do użytku warszawskim Żydom, którym służy do dzisiaj będąc najważniejszym punktem spotkań na żydowskiej mapie Warszawy. Synagoga małżeństwa Nożyków jest przede wszystkim miejscem modlitw, ale odbywają się tu także koncerty, wystawiane są spektakle teatralne, organizowane wystawy prac o tematyce żydowskiej. Jest też niewątpliwie unikatowym, jednym z najciekawszych zabytków w Warszawie.